همان طور که می دانیم محل نصب پنل های خورشیدی در یک نیروگاه یا سیستم خورشیدی بسیار مهم است و باید با بررسی مکان موردنظر مشخص کنیم که آیا این مکان مناسب نصب یک سیستم برق خورشیدی می باشد یا خیر.
یکی از مهم ترین عواملی که بسیاری از پروژه های خورشیدی را با بازدهی نامناسب مواجه می‌سازد، وجود موانعی است که آفتابگیری پنل‌ها را دشوار می نماید.
همان طور که در مقاله های قبلی به آن اشاره کردیم در طول ماه های زمستان در مقایسه با ماه‌های فصل تابستان، ارتفاع خورشید در آسمان، کمتر می‌شود. در این صورت و با توجه به موانع مجاور باید اطمینان حاصل کرد که در ماه‌های فصل زمستان، پنل خورشیدی، تحت تابش مستقیم نور خورشید قرار می‌گیرد.
برداشت میدانی و ترسیم کروکی از محل نصب سیستم خورشیدی
فهرست مطالب
یکی از کارهایی که باید در هنگام ارزیابی مکان موردنظر انجام داد، ترسیم یک کروکی از زمین مورد نصب و موقعیت خورشید در آسمان است. در هنگام تهیه نقشه علاوه بر مشخص کردن محل درختان و سایر موانع موجود در داخل زمین، انواع مانع‌های مستقر در زمین‌های مجاور را هم باید در نظر بگیریم. اگر در نیمکرۀ شمالی ساکن هستید، در قسمت شرق مکان موردنظر قرار گرفته و جنوب و در ادامه، غرب آنجا را ارزیابی نمایید و مطمئن شوید که موانع طبیعی و غیر طبیعی موجود از جمله درختان و ساختمان های اطراف، نمی توانند باعث سایه افکندن بر روی محل نصب پنل‌ها گردند. فراموش نکنید که نهال درختان و سایر گیاهان جوان و کوچکی که در حال حاضر تأثیری در کور کردن مسیر تابش اشعه‌ی خورشید ندارند، ممکن است در آینده مشکل ساز گردند.
وقتی در پی یافتن موقعیت مناسب برای قرار دادن پنل‌ها هستید، در فکر آسان بودن نظافت و تنظیم و تعمیر و نگهداری آنها هم باشید.
از نقطه نظر پاکیزگی، پنل‌ها نیازی به نظافت بیش از حد ندارند ولی به هر حال باید پذیرفت که وجود گرد و غبار و لکه و جرم‌های مختلف بر روی سطح شیشه‌ای آنها، بازدهی شان را کاهش می‌دهد و به این لحاظ در موقع مکان یابی و موقعیت دهی سلول باید به فکر نحوۀ دسترسی و تمیزکاری و بررسی‌های دوره‌ای آن بود.
مکان یابی پنل‌های خورشیدی
مرحله بعدی این است که با تمام بررسی‌هایی که انجام دادیم ببینیم مکان مناسب برای چیدن پنل‌های خورشیدی کجاست. همان طور که می دانیم پنل خورشیدی، هنگامی بهترین عملکرد را دارد که جهت گیری مناسبی به سمت خورشید داشته باشد.
اگر می خواهیم از انرژی خورشید در جهت تولید برق برای یک ساختمان بهره بگیریم مناسب ترین جا برای نصب سلول خورشیدی، بام یا شیروانی آن است.
نصب روی بام شیروانی
برای نصب روی شیروانی موقعیت شیروانی باید به گونه ای باشد که یکی از وجوه شیبدار آن رو به جنوب بوده و در صورتی که امکان پذیر نباشد باید اصلاح زاویه صورت بگیرد، بدین گونه که بر روی یک پایه یا قاب زاویه دار تعبیه گردد.برای تعیین جهت و سمت شیروانی، از یک قطب نما بهره بگیرید. در صورتی که جهت شیروانی دقیقاً در راستای جنوب جغرافیایی قرار ندارد، برای مکان یابی صحیح پنل، نیاز به استفاده از پایۀ مناسبی دارید که بتواند پنل را در راستای صحیح، جهت دهد.
زاویۀ سقف شیبدار یا شیروانی باید دقیق بوده و از میزانی برخوردار باشد که پنل های نصب شده بر روی آن، بیشترین انرژی ممکن را جذب نمایند.
اگر تصمیم به نصب پنل‌ها بر روی شیروانی دارید، قبل از هر اقدام دیگر، باید وضعیت استحکام سازۀ شیروانی و خرپای آن را بررسی کرده و ببینید آیا سقف موجود، تحمل نگهداری چنین وزنی را دارد یا خیر پنل‌های خورشیدی، به تنهایی، خیلی سنگین نبوده و وزن شان چیزی در حدود ۱۵ الی ۲۰ کیلوگرم است ولی وقتی بخواهیم آنها را کنار هم بچینیم و از قاب و نگهدارنده استفاده کنیم باید وزن آن را دقیق محاسبه کنیم.
زمانی که تصمیم نصب روی سقف شیبدار را دارید باید به این نکته توجه کنید که پنل را مستقیم روی سقف سوار نکنید و باید فاصله‌ای بیش از ۷ تا ۱۰ سانتی متر از سقف داشته باشد تا امکان جریان هوا در زیر پنل‌ها امکان پذیر شود.
اگر شرایط (از جمله سایه افکنی موانع مجاور) اجازه می‌دهد تا حد امکان سعی کنید پنل‌ها را در پایین ترین و کم ارتفاع ترین قسمت‌های شیروانی نصب نمایید.
اگر می خواهیم پنل‌ها را بر روی بام شیروانی نصب کنیم محل نصب باید به گونه‌ای باشد که قابل دسترس بوده و امکان بررسی‌های دوره‌ای وجود داشته باشد.
نصب پنل‌های خورشیدی روی زمین
اگر می‌خواهید پنل‌های خورشیدی را روی زمین نصب کنید نیاز به سازه‌های نگهدارنده دارید.
نصب پنل‌ها بر روی زمین دو مزیت دارد؛ اول اینکه تمیز کردن سطح شیشه‌ای آنها به سادگی صورت می پذیرد و دوم آن که در صورتی که قاب مزبور دارای جای رگلاژ و تنظیم زاویه باشد، در ماه‌های مختلف سال و با توجه به راستای تابش پرتوی خورشید، به سادگی می توان زاویه ی پنل‌ها را تغییر داده و آنها را به سمت خورشید تنطیم کرد.
چون پایه‌های سازه نگهدارنده باید بر روی زمین قرار داده شود،باید به شرایط زمین توجه کرده و برای قرار دادن پایه بر روی آن، فونداسیون یا شالودۀ مناسبی را در نظر بگیرید.
همان طور که می دانیم ردیاب‌های خورشیدی هم وجود دارند که می توان از آنها استفاده کرد و بازدهی نیروگاه خورشیدی را افزایش داد.
نصب پنل‌های خورشیدی روی تیرک
روش دیگر برای نصب پنل‌ها، قرار دادن آنها بر روی ستون، میله یا تیرک است. متناسب با وزن و ابعاد پنل انتخابی، باید شالودۀ مناسبی را تدارک دید که علاوه بر وزن پنل و وزن تیرک استفاده شده، توانایی مقاومت در برابر نیروی باد و احیاناً زلزله را نیز داشته باشد.
تجربه نشان داده که پنل‌های تا ۶۰۰ وات را به راحتی می‌توان توسط یک تیرک واحد، مهار ساخت. پنل‌های بزرگتر را می‌توان بر روی پایه‌هایی که از دو یا چهار تیرک اصلی و تعدادی تیرچه‌های عرضی و فرعی ساخته شده‌اند، قرار داد.
در این طریقۀ نصب این امکان وجود دارد که شبیه ایستگاه‌های مخابراتی، یک سیستم ردیاب خورشیدی را بر بالای تیرک سوار کرده و ترتیبی اتخاذ کرد که پنل‌ها، زاویۀ خود را با راستای تابش اشعۀ خورشید هماهنگ سازند.
پیش بینی یک بادخور مناسب بین پنل‌ها و پایه الزامی بوده و از گرم شدن بیش از حد آنها ممانعت به عمل می‌آورد. رعایت این نکته در مناطق گرمسیری از اهمیت بیشتری برخوردار است چون گرم شدن بیش از حد پنل‌ها، راندمان آنها را به صورت چشمگیری کاهش می دهد.
