انرژی سبز چیست؟

انرژي سبز به منابعي از انرژي گفته مي‌شود که در هماهنگي با محيط خود باشند و فرآيند توليد آنها آلودگي‌هاي زيست محيطي به بار نياورد. در حال حاضر انرژي حاصل از باد، خورشيد، گرماي دروني زمين و آب‌هاي روان به عنوان معروف‌ترين منابع (انرژي سبز) شناخته مي‌شوند. همچنين به اعتقاد برخي کارشناسان (انرژي هسته‌اي) را نيز مي‌توان با در نظر گرفتن ملاحظاتي از جمله انرژي‌هاي سبز به حساب آورد. به کار بردن کلمه سبز در کنار منابع انرژي فوق از آن جهت است که اين منابع همچون گياهان دي‌اکسيد‌کربن توليد نمي‌کنند.

به طور سنتي توليد الکتريسته از منابع فوق رايج‌ترين نوع (انرژي سبز) محسوب مي‌شود. امروزه انرژي‌هاي سبز تنها از نظر ملاحظات زيست محيطي مورد توجه نيستند. در حقيقت بيشتر دولت‌ها بحث انرژي‌هاي سبز را از جنبه اقتصادي پي مي‌گيرند.

به عبارت ديگر انرژي‌هاي سبز از آن جهت که (قابل تجديد) هستند، دولت‌ها را از نياز به منابع تمام شدني سوخت‌هاي فسيلي بي‌نياز مي‌سازند. انرژي‌هاي سبز ديگري نيز وجود دارند که در مقياس‌هاي کوچک‌تر و محلي قابل استفاده هستند. مثلا دانشمندان از نيروي جزر و مد، نيروي موج سواحل، نيروي آبشارهاي طبيعي و يا حتي گرماي حاصل از تجزيه غيرهوازي باکتري‌ها نيز استفاده مي‌کنند.

در ادامه این مقاله از ماناسازان قصد داریم تا به معرفی انواع انرژی سبز بپردازیم. با ما همراه باشید.

انواع انرژی سبز

1) انرژی خورشیدی

انرژی خورشیدی منحصربه‌فردترین منبع انرژی تجدیدپذیر در جهان است و منبع اصلی تمامی انرژی‌های موجود در زمین است. انرژی خورشیدی به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند به اشکال دیگر انرژی تبدیل گردد. به‌طور کلی انرژی متصاعد شده از خورشید در حدود ۱٫۳ x 10۱۸ ژول در ثانیه است.

انرژی خورشید همانند سایر انرژی‌ها به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم می‌تواند به دیگر اشکال انرژی همانند گرما و الکتریسیته و… تبدیل شود. اما موانعی شامل (ضعف علمی و تکنیکی در تبدیل بعلت کمبود دانش و تجربه میدانی – متغیر و متناوب بودن مقدار انرژی به دلیل تغییرات جوی و فصول سال و جهت تابش – محدوده توزیع بسیار وسیع) موجب شده تا استفاده کمی از این انرژی صورت گیرد.
استفاده ازمنابع عظیم انرژی خورشید برای تولید انرژی الکتریسته، استفاده دینامیکی، ایجاد گرمایش محوطه‌ها و ساختمان‌ها، خشک کردن تولیدات کشاورزی و تغییرات شیمیایی و… اخیراً شروع گردیده‌است.

2) انرژی برق آبی

این انرژی از انرژی حاصل از آب و ارتفاع آن در پشت سدها (هد آب) حاصل می شود. در حال حاضر بحث بر سبز بودن یا نبودن این انرژی وجود دارد چون بعضی از مراجع، سد سازی را برای محیط زیست مخرب می دانند. و فقط سدهایی با ارتفاع پایین را در این طبقه بندی می گنجانند.

3) انرژی بادی

باد به عنوان یک از منابع انرژی محسوب می شود. یکی از منابع اصلی جایگزین سوخت های فسیلی، انرژی بادی است. با استفاده از توربین بادی می توان انرژی باد را به الکتریسیته تبدیل کرد.

انرژی باد نظیر سایر منابع انرژی تجدید پذیر، بطور گسترده ولی پراكنده در دسترس می باشد. تابش نامساوی خورشید در عرض‌های مختلف جغرافیایی به سطح ناهموار زمین باعث تغییر دما و فشار شده و در نتیجه باد ایجاد می‌شود.

به علاوه اتمسفر كره زمین به دلیل چرخش، گرما را از مناطق گرمسیری به مناطق قطبی انتقال می‌دهد كه باعث ایجاد باد می‌شود. انرژی باد طبیعتی نوسانی و متناوب داشته و وزش دائمی ندارد. انرژی باد بعنوان یکی از فن‌آوریهای انرژی پاک محسوب می شود ، چرا که تنها جزئی بر طبیعت و محیط زیست می گذارد. نیروگاه های بادی هیچ نوع آلاینده هوا یا گاز گلخانه ای تولید نمی‌کنند.
در میان انواع انرژی های تجدید پذیر، انرژی باد هزینه سرمایه گذاری اولیه کمتری دارد. با بهبود فناوری، افزایش توربین ها و رفع محدودیت ها، کاهش چشمگیری در این هزینه متصور است.

در حال حاضر، برق تولیدی از سوخت های فسیلی، ارزان تر از برق تولیدی از توربین های بادی است. که هزینه بهره برداری از انرژی باد حدود ۸۵ درصد در طول ۲۰ سال گذشته کاهش نشان می دهد.

4) انرژی های دریایی:

دریاها با فرآیندهای مختلف فیزیکی، انرژی را دریافت و ذخیره نموده و سپس آن را از دست می دهند. این انرژی به صورت موج، جزر و مد، اختلاف درجه حرارت و اختلاف غلظت نمک در اعماق مختلف آب دریا وجود دارد که می توان از هر یک از آنها بهره برداری کرد.

انرژی امواج دریا عبارت است از: انرژی مکانیکی منتقل شده از باد که امواجی با پریود کوتاه، آن را به صورت انرژی پتانسیل و جنبشی در خود ذخیره می کنند. انرژی موج حاصله در مناطق ساحلی در حدود ۲ تا ۳ میلیون مگاوات برآورد می شود.
نوع دیگر انرژی جزر و مد که در اثر حرکت دورانی زمین و جاذبه ماه و خورشید به صورت امواج با پریود بلند ذخیره می شوند که با ساخت یک سد در دهانه منطقه جزر و مد می توان از آن استفاده کرد.

که بزرگ ترین سایت جزر و مد کنونی در جهان یک ایستگاه تولید نیروی برق در فرانسه است که ۲۴۰ مگا وات انرژی الکتریسته تولید می کند. دیگر انرژی ذخیره شده در آب های گرم سطحی که به خاطر وجود آب های عمیق و سرد اقیانوس ها قابل استفاده است و تحت عنوان انرژی حرارتی دریاها مورد بحث قرار می گیرند.

سیستم هایOTEC1 این انرژی گرمایی را به انرژی الکتریسیته تبدیل می کنند که گاهی در این فرآیند آب شیرین نیز تولید می شود. این نیروگاه ها برای تولید بار پایه بسیار مناسب هستند. درنهایت، انرژی موجود در اختلاف شوری بین آب های شیرین رود ها و آب شور دریاها، انرژی گرادیان نمک می باشد.

5) انرژی زمین گرمایی

انرژی زمین گرمایی، از حرارت حاصل از تجزیه مواد رادیواکتیو، هسته مذاب کره زمین، کوه زایی و واکنش های درون زمین سرچشمه می گیرد. تقریباً در همه جا، در قسمت های کم عمق زمین و یا در ۱۰ فوت بالاتر از سطح زمین درجه حرارت تقریباً یکنواخت باقی می ماند و بین ۵۰ تا ۶۰ درجه فارنهایت (۱۰ تا ۱۶ درجه سانتیگراد) می باشد.

چشمه های آب گرم، نمونه هایی از انرژی زمین گرمایی هستند، آب توسط سنگ های زیر زمین گرم می شوند و سپس در سطح زمین جریان می یابند. حدود بیست کشور از این انرژی برای گرم کردن خانه ها، آب و یا برای تولید الکتریسیته استفاده می کنند در حال حاضر بازده کلی این سیستم کمتراز یک درصد از انرژی مورد نیاز جهان است.

6) انرژی زیست توده

این انرژی از منابع گیاهی و یا جانوری تامین می شود. با استفاده از فناوری های خاص این نوع انرژی را می توان به حرارت تبدیل کرد. در حال حاضر انرژی زیست توده، چهارمین منبع انرژی در جهان است.
گونه های مختلفی از انرژی، سوخت های منابع جامد و گازی، حرارت، مواد شیمیایی و دیگر مواد را می توان به وسیله فناوری های بیو انرژی، از منابع گیاهی- جانوری تجدید پذیر به دست آورد. تحقیقات و گسترش فناوری های این نوع سوخت در سه حوزه اصلی صورت می پذیرد: تولید سوخت، پیدا کردن کاربردهای آن، ایجاد کردن زیرساخت های مناسب توزیع زیست توده، چهارمین منبع بزرگ انرژی در جهان بوده و حدود ۱۴ درصد انرژی جهان را فراهم می کند.

زیست توده یا بیوماس، اصطلاحی است که برای توصیف یک رشته از محصولاتی که از فرآیند نور ساخت (فتوسنتز) به دست می آید، به کار می رود. کاربرد اقتصادی بسیار رایج انرژی زیست توده، استفاده از مواردی است که برای منظورهای دیگر جمع آوری شده اند، نظیر پس مانده های حاصل از کشاورزی، غذا و ضایعات شهری.
در ایران در حال حاضر ، انرژی بادی و انرژی خورشیدی دو منبع انرژی سبز و پاک در ایران هستند. نیروگاه های بادی و خورشیدی با وجود مشکلات فراوان در تامین اعتبار در حال گسترش هستند. همچنین اگر انرژی برق آبی به عنوان انرژی سبز در نظر گرفته شود. این انرژی هم به عنوان یکی از منابع اصلی این نوع انرژی در ایران می باشد.